‘Door boosheid kon ik overleven’

boosheid

Graag vertel ik in deze blog over de boosheid die ik heb gevoeld na het overlijden van Valentijn en hoe ik langzaamaan die emotie grotendeels de baas werd. Rouwen is een uniek proces. Een soort vingerafdruk die alleen bij jou past. Bij iedereen lopen de lijntjes net weer anders. Het is geen duidelijk kader en je krijgt al helemaal geen landkaart mee om in dit onstuimige landschap de weg te vinden. Meestal gaat het bij een verlieservaring niet alleen om het verlies zelf, er gebeurt nog zoveel meer.

Alles lijkt in een andere context te komen. Relaties kunnen veranderen en vriendschappen zelfs wegvallen. Op je werk is het nog maar de vraag hoe je opgevangen wordt. Bekenden kunnen snel de andere kant op kijken als ze jou aanzien komen. De controle op het leven lijkt volledig door je vingers te zijn geglipt. En als dan ook nog eens de omgeving wankelt dan lijkt niets meer wat het was. Bij mij leek kort na het overlijden van mijn zoontje Valentijn alles om me heen in te storten. Hevige naschokken na een alles verwoestende aardbeving.

Hoge verwachtingen

Zelf had ik hoge verwachtingen gecreëerd naar mijn omgeving. Er was me immers iets vreselijks verdrietigs overkomen. In deze omstandigheden kon het niet anders dat iedereen liefdevol met mij om zou willen gaan. De werkelijkheid pakte anders uit. Op mijn werk waren ze mij letterlijk vergeten. Waardoor ik na een moeizaam re-integratieproces, wat aan gebrek van begeleiding niet van de grond kwam, na elf maanden geen andere keus voelde dan mijn baan los te laten. In vriendschappen leek de cliché, ‘dat het uit onverwachte hoek komt’, aan de orde. Ondanks dat dit een gegeven was waar ik dankbaar voor mocht zijn, deed het juist zo’n pijn dat het in de verwachtte hoek met regelmaat zo stroef liep. Zelfs zodanig dat dierbare vriendschappen stuk liepen. Een pijnlijke klap op mijn toch al zo gekwetste hart.

Teleurstelling

Er ontstond een leven voor en een leven na. En ik kende mezelf nog niet in het leven daarna. Het was een hele zoektocht om houvast  te vinden. Ik voelde me Alice in wonderland waarbij ik totaal de weg kwijt was. Alles was te groot waardoor ik volledig vastliep of te klein waardoor ik nergens meer bij kon, om vervolgens te verdrinken in mijn eigen tranen. En wie kon ik vertrouwen? Mijn verwachtingen die ik had waren veelal op een grote teleurstelling uitgelopen en zo metselde ik steeds hoger het muurtje om me heen. Een muur waarachter ik me veilig terug kon trekken en waar ik boos kon zijn op de hele wereld.

Gevecht met buitenwereld

Het boos zijn was wellicht beter te verdragen dan daadwerkelijk te doorleven dat mijn armen te leeg aanvoelden. Dat mijn hele lijf en zijn hunkerden naar mijn baby die ik wilde koesteren en verzorgen. Het was verwarrend omdat ik juist door mijn zoontje geleerd had om vanuit mijn hart te leven en dat ik anderzijds, uit een soort zelfbescherming , niet anders kon dan mijn hart te sluiten. Voor mij was het belangrijk om mijn zoontje onder de aandacht te houden en om zijn naam te blijven noemen. Veelal uit liefde en om hem bestaansrecht te geven. Maar soms werd het meer een gevecht met de buitenwereld. Omdat ik wilde laten zien hoe zwaar zijn verlies was, in de hoop dat mijn omgeving me echt zou begrijpen. De verwachtingen die ik aan mijn acties koppelde werden vaak een teleurstelling. Er kwamen liefdevolle reacties op mijn social media. Alleen dat vervulde niet mijn verwachting dat ik mij begrepen voelde.

Overspoeld door angst

In de aanloop naar de geboorte/sterfdag van mijn zoontje werd ik overspoeld door angst. Zou er wel aan hem gedacht worden?  Op de dag zelf wachtte ik in spanning op de post. Met het jaar werden de kaartjes minder. Voor mij een pijnlijk gegeven. Of was het vooral blijven zoeken naar de teleurstelling zodat ik weg kon zakken in boosheid?  Een goede afleiding om de daadwerkelijke pijn van deze dag niet te voelen. Een dag die me terug voerde naar het moeilijkste afscheid in mijn leven. Maar waarom had ik de buitenwereld zo hard nodig? Want wat zegt de hoeveelheid kaartjes nu eigenlijk precies? Eigenlijk hunkerde ik er naar om kracht en vertrouwen in mezelf te vinden. En de onweerlegbare zekerheid dat de liefde en verbinding met mijn zoontje onaantastbaar is, ondanks de mening van de buitenwereld.

Vast in boosheid

Ondanks dat ik me er ten volle van bewust was dat ik met regelmaat vast zat in boosheid, kon ik me niet los maken van dit deel waarvan mijn hele lijf dacht dat het nog steeds nodig was om te overleven. Daar achter mijn hoge muurtje, in mijn rouw, ontmoette ik mezelf in de diepste kern. Het ervaren van onbegrip zorgde voor een voortdurende eenzaamheid. Ik moest mezelf weer hervinden in wie ik was en in wat ik nog belangrijk vond. Een intensief transformatieproces. De nieuwe inzichten met het oude patroon van de bittere boosheid ging niet meer samen. Niet dat ik volledig afscheid wil nemen van mijn boosheid. In tegendeel. Boos zijn kan een nuttige emotie zijn. Daarbij heeft het me ook veel gebracht. Door boosheid kon ik overleven. We moeten alleen een andere manier zien te vinden om met elkaar om te gaan. Overlevingspatronen kunnen moeilijk zijn om los te laten. Daar heb ik veel moed, kracht en zelfliefde voor nodig. Dit los laten betekent dat ik me kwetsbaar op moest stellen. Het voelt aan als het losrukken van een pleister die op een zorgvuldig afgedekte wond zit vastgeplakt. Waar  ik een heel zacht warm doekje voor nodig heb om de wond weer opnieuw te gaan verzorgen.

Te streng naar anderen?

Steeds meer realiseer ik me hoe moeilijk het kan zijn om dicht bij iemand te blijven die in diepe rouw verkeert. Het vraagt veel van je om dit te verduren. Ondanks dat het ontzettend waardevol is dat iemand betrouwbaar aanwezig kan blijven, realiseer ik me ook hoe iemand uit de beste bedoelingen de onhandigste dingen zegt. In de loop der jaren heb ik mezelf ook stil horen vallen, naar woorden zien zoeken of iets onhandigs horen zeggen als ik van troost wilde zijn. Waarom ben ik zelf dan zo streng naar anderen? Letterlijk stil te staan en voelen wat er nu precies gebeurt  is hetgeen wat ik steeds beter leer. Natuurlijk mag ik teleurgesteld zijn om de vrienden die uit mijn leven zijn verdwenen in een tijd dat ik op mijn kwetsbaarst was. Eveneens om mijn baan die ik verloor terwijl ik met veel inzet daar jaren heb gewerkt. Natuurlijk voelt het pijnlijk als de kaartjes en de aandacht steeds minder worden voor je overleden kindje.

Boosheid zet vast

Echter kom je met alleen boosheid niet bij de kern. Alleen boosheid zet vast en er kan geen liefde meer stromen. Achter boosheid schuilt meestal een nog belangrijker gevoel. Het is een uitdaging om achter je boosheid durven te kijken. Door steeds meer bij mezelf naar binnen te kijken, ontdek ik dat er achter die boosheid alleen maar heel veel verdriet en angst zit. Verdriet om wat ik allemaal verloren ben. Angst om nog meer te verliezen. Het verdriet en de angst zijn van mij. En wat van mijzelf is, daar kan ik liefdevol voor zorgen!

Reni wil met haar ervaring graag andere ouders helpen. Ben je, net als Reni ooit was, soms boos op je omgeving, boos op je vrienden, misschien wel boos op je familie, boos op je werk? Merk je dat die boosheid je  in de weg zit en je niet helemaal brengt wat je graag zou willen? Tijdens het NELevent op 16 mei geeft Reni een workshop over dit thema. Kaarten voor het het NELevent zijn vanaf 17 februari te verkrijgen via deze website.

Lees de andere blog van Reni over het uitdragen van haar zwangerschap van Valentijn die geen overlevingskansen had.