‘Wij hebben ons kind laten balsemen’, vertelde Jennifer mij op een lotgenotendag in Limburg. Jennifer en Marc zijn de ouders van Senn geboren op 17 juni 2017 en overleden 17 april 2019. En ja toen ze dat vertelde, dacht ik écht dat balsemen betekende dat je werd ingesmeerd met speciale olie én dat het een soort ritueel was dat vooral in koninklijke kringen gebruikelijk was. Ik zat er er naast. Toen ze me vertelde wat het wel inhield vond ik het gek dat ik er niet van gehoord had en dat mijn uitvaartverzorger het niet had voorgesteld. Ik vind het belangrijk dat ouders alles weten wat er rondom het overlijden en verzorgen van hun kindje mogelijk is. Dus ik vroeg Jennifer of ze er meer over wilde vertellen.
Wist je (voordat jullie het bij Senn lieten doen) wat balsemen was?
‘Nee, Marc en ik hadden er zelf nog nooit van gehoord.’
Hoe kwam je erachter dat dat mogelijk was?
‘Eind 2017 kreeg Senn de diagnose ‘Ziekte van Menkes’ en de artsen gaven aan dat hij een gemiddelde levensverwachting had van 1,5 tot 3 jaar. Hij zou in een palliatief traject terecht komen, omdat er helaas geen genezing mogelijk was. We hebben een paar maanden later al onze wensen, ideeën en vragen met betrekking tot een uitvaart op papier gezet en een afspraak gemaakt met een uitvaartondernemer. Deze vroeg of we Senn misschien wilden laten balsemen, hij noemde het thanatopraxie. (Dit betekent licht balsemen. Normaal balsemen is in bijna alle gevallen verboden. Onder aan dit artikel staat meer uitleg over het verschil hiertussen, red.) Hij gaf aan dat de meeste kindjes gebalsemd werden. Het ontbindingsproces van baby’s en jonge kinderen gaat veel sneller dan bij een volgroeid lichaam. De huid is flinterdun en kwetsbaar. Senn zou door zijn enorme hoeveelheid aan medicijnen, heel snel na zijn overlijden paarse vlekjes krijgen.’
Wat moeten ze bij een kindje uitvoeren om het te balsemen?
‘Bij thanatopraxie wordt een opening gemaakt in de lies of de hals. Via de slagader wordt een vloeistof met conserverende werking in de intacte bloedbaan gebracht, terwijl het eventueel nog aanwezige bloed via een ader wordt afgevoerd. Om het bloed en andere lichaamsvloeistoffen uit het lichaam te halen zal een klein gaatje in de buik worden gemaakt, waardoor deze vloeistoffen kunnen worden afgevoerd. De thanatopracteur masseert tijdens het injecteren de ledematen om een goede verdeling van de vloeistof in het vaatstelsel te bevorderen. Na de behandeling is Senn gewassen, verzorgd en weer aangekleed.’
Duurde het lang?
‘Bij Senn duurde het ongeveer twee uur.’
Waren jullie erbij?
‘Nee, Marc en ik hebben er bewust voor gekozen om er niet bij te zijn. Senn is op woensdagavond 20.35 overleden en is daarna naar het mortuarium van het uitvaartcentrum gebracht, omdat hij ’s ochtends om 9 uur op locatie gebalsemd werd.’
Vond je het geen ‘eng’ idee?
‘Nee, helemaal niet. We vonden het wel spannend en waren een beetje nerveus om hem weer te zien na het balsemen. Senn werd direct na overlijden erg bleek, en je zag hier en daar al paarse vlekjes tevoorschijn komen, daar schrokken we wel van op dat moment. Toen we Senn dan ook weer zagen waren we sprakeloos, hij had weer een roze huidje en de paarse vlekjes waren verdwenen. Het leek net alsof hij sliep. Na de balseming hebben ze hem weer naar huis gebracht en hebben hem een mooi plekje in de woonkamer gegeven.’
Wat zijn de voordelen?
* Na balsemen blijft het kindje voor +/- 10 dagen hygiënisch, zacht, draagbaar en knuffelbaar.
* Het kindje hoeft niet op een koelplaat en wordt daardoor niet ijskoud.
* Het kindje kan en mag opgepakt worden, geknuffeld en gedragen.
* Paarse vlekken, paarse vingers en oorlelletjes verdwijnen en het kindje behoudt z’n mooi roze huidje.
* Het kindje kan in het eigen bedje verblijven.
* De aanblik van het gebalsemde kindje is minder confronterend.
* De behandeling kan onder voorwaarden thuis worden uitgevoerd.
Zijn er ook nadelen?
* Het is een invasieve behandeling (behandeling waarbij met instrumenten het lichaam wordt binnengedrongen) en kan als ingrijpend ervaren worden.
* Juist omdat het lichaam langer mooi blijft, is het voor sommige ouders moeilijker om te accepteren dat hun kindje er niet meer is.
* Er zijn kosten verbonden aan een behandeling.
Wat kost het?
‘Wij hebben er €490 voor betaald.’
Zou je het mensen aanraden?
‘Ja, wij vonden het ontzettend fijn dat onze uitvaartverzorger deze optie met ons besproken heeft. Iedere dag hebben we Senn kusjes gegeven, geaaid, zijn haartjes met zwitsal-gel gestyled en zijn gezichtje en handjes lekker ingecrèmed met Rituals ‘Happy Buddha’, omdat dit zijn geurtje was. Senn is zes dagen thuis geweest, voor de crematie. De laatste dag waren zijn vingertopjes en lippen wel een beetje aan het uitdrogen, maar dat was het enige.’
Wat heeft het jullie gebracht?
‘Het heeft ons heel erg geholpen bij het verwerken van het verlies van onze lieve Senn. Veel mensen weten helaas niet dat het mogelijk is en ik vind dat deze optie zeker besproken moet worden!’
Een lichaam balsemen na overlijden kan op twee manieren gedaan worden, namelijk door het normale balseming of door lichte balseming dit wordt ook wel thanatopraxie genoemd.
In bijna alle standaard gevallen is normale balseming verboden. Bij het normaal balsemen na overlijden wordt er een hoge concentratie van de conserverende vloeistof toegepast. Door de hoge concentratie kan het lichaam tot 3 weken lang geconserveerd worden. Op deze manier balsemen wordt eigenlijk alleen gedaan in speciale situaties.
Waarom is balsemen verboden? Dit heeft te maken met het milieu. Bij de uitzonderingen kun je denken aan situaties waarin een lichaam wordt gedoneerd aan de wetenschap, wanneer een begrafenis uitgesteld moet worden, of bij het overlijden van een lid van een koninklijke familie. Op de normale manier een overledene balsemen is dus niet voor iedereen weggelegd.
Het balsemen van een lichaam op deze manier komt een stuk vaker voor dan de eerder genoemde. De formaline wordt bij lichte balseming in een kleinere concentratie toegepast. Op deze manier kan het lichaam lang genoeg geconserveerd blijven voor de familie om een gepaste uitvaart te regelen en te nemen.
Het verschil tussen de twee methodes van balsemen na overlijden zit hem alleen in de hoeveelheid die wordt gebruikt. Toch zijn er voor de normale balseming van het lichaam strengere regels. Het op de normale manier van balsemen van een lichaam is namelijk niet voor iedereen weggelegd.
Het is alleen toegestaan bij een lichaam als deze lid is van de koninklijke familie, wanneer het lichaam gebruikt mag worden voor de wetenschap of wanneer de overledene naar het buitenland gebracht moet worden.
Bron: verzekering-winkel
Schrijf je in voor NEL's nieuwsbrief
Blijf één keer per maand op de hoogte van alles wat jij belangrijk vindt.
Je gegevens worden gebruikt voor het versturen van onze nieuwsbrief zoals omschreven in onze privacyverklaring.
© 2023 NEL Magazine | Privacyverklaring
