Maartje: ‘Voordat Benja overleed heb ik me af en toe al eens afgevraagd: ‘Waar ga je toch heen als je dood bent? Ben je er dan ‘gewoon’ nog? Kun je met dode mensen praten?’ Nadat Benja overleed was het voor mij geen vraag meer, maar een gegeven, een ‘weten’. Net als de mensen uit dit boek Een Gift uit Avalon kreeg ik tekens, of beter gezegd boodschappen van hem door.’
In de boekenrubriek van NEL Magazine 5 heb je hem al tegen kunnen komen, op de achterflap stond: ‘In dit boek lees je over zeer persoonlijke, ontroerende verhalen van ‘gewone’ mensen die in het dagelijks leven werden overvallen door een teken van een overleden dierbare. (…) En wat te denken van vooraf afgesproken tekens van een voortleven die na het overlijden ook daadwerkelijk werden ervaren? Raar, maar waar? Annet Brouwer laat ons kennismaken met een fenomeen dat vaker voor blijkt te komen dan we denken.’
Ik maakte er al eens een podcast over waarin ik de schrijfster Annet Brouwer interview over alles wat er maar te vragen valt over tekens.
In NEL 6 delen we ook verhalen van ouders die een teken kregen van hun overleden kind.
Tineke: ‘Ik heb in mijn werk als verpleegkundige regelmatig met de dood te maken gehad, maar als moeder kreeg ik de grootste dood op mijn pad die je je maar kunt voorstellen. Vierentwintig jaar geleden ben ik bevallen van een tweeling. Doris werd als eerste geboren en achttien minuten later kwam haar broertje Pepijn. Doris leek op mij: open, contact makend met de buitenwereld, genieten van de verbinding met mensen, bevlogen en een spring in het veld.’
Skyfall
‘Toen Doris zeventien jaar was, het was januari 2014, kreeg ze hoofdpijnklachten. Aanvankelijk zocht ik daar niets achter en dacht ik dat het mogelijk te maken had met haar menstruatie of met een keertje te veel alcohol gedronken hebben. In ieder geval niets waar ik me zorgen over hoefde te maken. In de week van 10 februari 2014, op een maandag, voelde Doris zich niet zo lekker. Ze kwam thuis van school, voelde zich futloos en ging op bed liggen. Ze maakte ’s avonds een kermend geluid en ik vroeg of ze naar de dokter moest. Dat hoefde niet van haar. De dagen erna voelde ze zich nog steeds niet lekker, maar op donderdag leek ze aan de beterende hand te zijn. ’s Avonds zaten we samen televisie te kijken. Er hing een beetje een weekendsfeer. We keken naar een James Bond film met Skyfall als titelsong. Dat liedje zal voor altijd onlosmakelijk met Doris verbonden blijven.
Na de film gingen we naar bed en rond 23.30 uur hoorde ik ineens gekerm. Ik ging naar de kamer van Doris en zag dat zij een insult had gehad. Terwijl mijn man haar naar beneden droeg en op de bank legde, belde ik 112. Ik wist van binnen dat het foute boel was, ook al wist ik toen nog niet wat er exact aan de hand was. In mijn hoofd dacht ik aan een hersentumor of een hersenbloeding. In het ziekenhuis vertelde de intensivist dat Doris een aneurysma in haar hoofd had en dat zij in een ander ziekenhuis geopereerd moest worden. De operatie lukte. Maar ze kreeg die nacht al snel enkele bloedingen achter elkaar en de artsen konden er niets tegen doen. We beseften: Doris zal het niet overleven. Doris overleed de dag erna, op Valentijnsdag, 14 februari 2014.’
Juiste woorden
‘Het was hartverscheurend! Voor mijzelf is dit de grootste dood die een mens kan krijgen. Wat ik nu ga zeggen is misschien moeilijk te begrijpen als je het niet zelf hebt meegemaakt, maar ik voelde Doris meteen na haar overlijden ín mij landen. Het is een intuïtief weten dat Doris ín mij is. Niet een weten vanuit mijn hoofd. Ik probeerde dit in het begin aan geliefden te vertellen, zo groots was ik met dit gevoel van haar in mij. Maar ik merkte dat ik het moeilijk, zo niet ondoenlijk, vond om dit immense gevoel op de juiste wijze te verwoorden. Ik vond het zelf al moeilijk te bevatten wat er was gebeurd, laat staan er de juiste woorden voor te vinden. Dat deed ik dan ook niet meer. Laatst echter hoorde ik het liedje Vanaf vandaag van Elisah Baijens, dat zij als ode aan haar moeder Liesbeth List heeft gezongen (van oorsprong een nummer van Rob de Nijs). Ik voelde mij ten diepste begrepen en voor het eerst dacht ik: ”Ja, zo is het voor mij!” Ik wil een fragment uit dit prachtige nummer met je delen:
Zo is het gewoon
‘Ja, zó is het gewoon, precies zó voelt het! Doris is niet dood, ze zit in mij. Ik heb lange tijd vanuit mijn hoofd willen verklaren en beredeneren wat ik nu precies voel, waarom ik dit voel, hoe het zit. Maar nu kan ik dit losser laten. Dit is gewoonweg niet iets om met je verstand te beredeneren. Wat ik voel hoef ik niet mentaal te snappen. Wat ik voel is er gewoon. Dat mag er zijn en dat is míjn waarheid. Die ommezwaai was echt niet makkelijk voor mij, want ik zit al snel in mijn hoofd. Gelukkig heb ik ondertussen geleerd om te voelen, te ervaren, om in verbinding met mezelf te zijn en naar mijn intuïtie te luisteren. Want mijn intuïtie is mijn innerlijk weten. Daar wil ik naar luisteren. Dat is mijn beste raadgever.
Behalve dat Doris in mij zit, zie ik haar ook zo af en toe buiten mijzelf. Als ik op bed lig, zie ik wel eens spikkeltjes. Soms zijn die spikkeltjes anders en dan weet ik: “Dit is Doris, Doris is bij mij.” In het begin twijfelde ik meteen aan mijn waarneming en mijn interpretatie daarvan en wuifde ik het weer weg. Nu heb ik geen twijfel meer en weet ik zeker dat het Doris is als ik weer spikkeltjes zie. De wetenschap van haar nabijheid maakt me blij. Ik kom Doris ook wel eens tegen in een droom, waarbij ze dan altijd samen met haar broer Pepijn is.
Voor mijn gevoel leef ik tussen leven en dood. Ik ben voor eeuwig verbonden met Doris, met de geestelijke wereld. En ik ben met mijn zoon en alle andere dierbaren verbonden, die in de stoffelijke wereld leven. Ik leef mijn dagelijkse leven van werken-eten-slapen in de ene wereld en ben tegelijkertijd verbonden met de andere wereld. Alsof ik op het verbindingspunt tussen twee werelden sta. Als je op dit verbindingspunt leeft, ken je geen angst meer.’
Lees de rest van het artikel in NEL Magazine 6 – pre-order via www.nelmagazine.nl/winkel
De pre-order is vanaf nu te bestellen, maar LET OP! NEL 6 wordt geleverd na 14 februari 2023