Lotte van is ervaringsdeskundige en werkt samen met Mireille en Gertie bij uitvaartonderneming Houvast. Met deze informatie willen we proberen om ouders die de keus hebben gemaakt om de zwangerschap af te breken, een beetje op weg te helpen. Door inzichtelijk te maken wat je kunt doen als voorbereiding op de komst en tegelijkertijd het afscheid van hun kindje. Want we weten dat hulp en duidelijkheid ontzettend tot steun kan zijn bij het maken van keuzes.
Als de 20 weken echo niet goed is
Als je te horen krijgt dat het kindje dat in je buik zit, geen goede levensverwachting heeft. Als je te horen krijgt dat je kindje iets heeft, waar hij of zij niet oud mee kan worden? Wat doe je dan? Wat komt er op je pad, welke informatie is er?
Mij overkwam het ook…
Toen de arts zei: ‘je kindje heeft geen goede levensverwachting, ze is te klein voor deze zwangerschapstermijn’, dacht ik, terwijl ik naar mijn kindje op de echo keek: ‘Deze dokter heeft het mis, al mijn kinderen zijn aan de kleine kant, hij ziet het vast niet goed.’ Ik sloot in gedachte een bondje met mijn dochtertje in mijn buik: ‘We zullen de arts eens laten zien, dat hij het niet juist heeft. Wonderen bestaan…’ dacht ik en vastberaden liep ik na het consult weer naar buiten.
De realiteit drong tot me door
Na een aantal controles die volgden, drong het langzaam en pijnlijk tot me door: deze arts was een zeer deskundige arts. Ik moest toegeven, hij had het goed gezien. En toen hij zei dat we na moesten gaan denken over een eventuele zwangerschapsafbreking, omdat medisch gezien ons kindje geen kans van leven had, stortte mijn wereld in. Wat nu?!?
Ik hield immers al zo ontzettend veel van mijn kindje. Ook al hadden we haar nog niet ontmoet. Mijn hoofd draaide overuren. We wisten niet waar we moesten beginnen.
Het is geen keuze
Hoe konden wij überhaupt keuzes maken? Men noemt het vaak een keus, maar in mijn ogen hebben we als ouders niet echt iets te kiezen. Ja het is een keus tussen twee bijna onmogelijke scenario’s. Er komt van alles op je af. Wat zijn je eigen gevoelens en gedachten? Maar ook die van je partner en je omgeving? Wat heeft onze keus voor gevolgen voor onze andere kinderen? Op ons verdere leven? Alles wordt afgewogen en besproken. Naast de deskundige hulp en advies van de artsen, psychologen en maatschappelijk werkers uit het ziekenhuis, sta je er als ouders toch alleen voor. Want de beslissing ligt uiteindelijk bij de ouders.
In mijn buik overleden
Overigens hebben wij de hulp van de arts, maatschappelijk werk en psycholoog niet nodig gehad. Bij ons liep het anders… Ik kan zeggen dat ons dochtertje ons heeft geholpen. Ze heeft ervoor gezorgd dat wij geen keus hoefden te maken. Bij de laatste controle was Sterre in mijn buik overleden. Het was als een opluchting, een bepaalde rust en dankbaarheid kwam over me heen, en ik zei in mezelf: “dankjewel, lieve Sterre, nu hoef ik tenminste niet te kiezen”, terwijl mijn moederhart huilde…
Teken van liefde
Als ik ouders begeleid, zeg ik vaak dat het moeten nemen van deze moeilijke beslissing, een teken is van ontzettend veel liefde. Want naast alle medische argumenten, wil je als ouder alleen maar het beste voor je kind, zelfs als dit de dood betekent. Ouders dragen zelf liever het grote verlies, dan dat hun kind nog zou moeten lijden. Dat getuigt van oneindige liefde voor je kind. Liefde die verder gaat dan het leven zelf. En daar maak ik een diepe buiging voor.
Informatie
We willen proberen om ouders die de keus hebben gemaakt om de zwangerschap af te breken, een beetje op weg te helpen. Door inzichtelijk te maken wat je kunt doen als voorbereiding op de komst en tegelijkertijd het afscheid van hun kindje. Want we weten dat hulp en duidelijkheid ontzettend tot steun kan zijn bij het maken van keuzes.
Een zwangerschapsafbreking vindt plaats voor 24 weken zwangerschap. Voor deze termijn gelden andere regels dan na 24 weken. Hierover kun je meer lezen op Stille Levens. |
Zelf regelen of Uitvaartzorg?
Willen jullie graag alles zelf regelen of willen jullie hulp van anderen? Zo ja, wie zou je hierbij kunnen ondersteunen? Denk aan vrienden, familie of gespecialiseerde Uitvaartzorg. Onder de 24 weken zwangerschap kun je er ook voor kiezen om je kindje samen met andere kindjes door het ziekenhuis te laten cremeren. Zijn we verzekerd? Vaak staan mensen nog op de verzekeringspolis van hun ouders. Controleer dit bij je ouders. Je overleden kindje is de eerste weken na de geboorte namelijk vaak meeverzekerd met vader en / of moeder. Vraag dus altijd even goed na of je en zo ja, hoe je verzekerd bent. Als je weet wat je te besteden hebt, geeft dit al veel ruimte om op je eigen manier afscheid te nemen van je kindje. Helemaal naar jullie wens. Je bent niet verplicht om de uitvaartbegeleider van je verzekering in te schakelen. Je bent dus vrij om de uitvaartondernemer te kiezen die je wilt, ongeacht waar je verzekerd bent. De keuze voor een uitvaartonderneming die niet bij een verzekeringsmaatschappij is aangesloten is vaak persoonlijker en kan zelfs goedkoper zijn. |
Uitvaartzorg
Als je ervoor kiest om een uitvaartonderneming in te schakelen, heb je een grote keus en weinig tijd om deze keus te maken. Weet dat er uitvaartbegeleiders zijn die gespecialiseerd zijn in de uitvaartverzorging voor baby’s. Kennismakingsgesprek Vaak kun je al voor het overlijden een kennismaking plannen met een uitvaartbegeleider. Hierbij kun je de verschillende mogelijkheden bespreken wat vaak rust te geeft. |
Bespreek de dilemma’s en keuzes waar je voor staat met elkaar, maar ook samen met je zorgverleners, familie of vrienden wiens advies je waardeert.
● Redenen wel of niet afbreken ● Hoe betrek je jullie andere kinderen bij het proces? ● Wie komt er (in het ziekenhuis) op bezoek? Familie en – of vrienden? |
Je kindje mee naar huis?
Neem je in het ziekenhuis afscheid van je kindje of neem je je kindje mee naar huis? Dit is een keus waar je van tevoren over na kunt denken, maar die soms ook veranderd na de geboorte. Houd daar rekening mee met elkaar. Hoe? Je mag je eigen kindje mee naar huis nemen met de nodige formulieren die je van het ziekenhuis mee krijgt. Je mag dus ook zelf je kindje vervoeren in je eigen auto. Dit kan bij je op schoot, in een mandje, reiswieg of de Maxi-Cosi. Bedenk wie er rijdt en wie er eventueel mee rijdt. Het ziekenhuis geeft een verklaring van overlijden mee en een formulier voor het CBS. Dit zijn belangrijke papieren die je nodig hebt bij de aangifte van geboorte en overlijden. Thuis kan je baby gekoeld worden met een speciale babykoeling of met behulp van de watermethode. Bij een zwangerschapstermijn onder de 24 weken adviseren wij vaak de watermethode vanwege de kwetsbaarheid van het kindje. Je kindje niet mee naar huis? Dan kun je overwegen of je kindje in het mortuarium van het ziekenhuis blijft of naar een uitvaartcentrum gebracht wordt. Kijk wat er bij jullie in de buurt voor mogelijkheden zijn. |
Bevalling
Heb je speciale wensen over de bevalling, zoals pijnbestrijding? Bespreek deze met de verpleging in het ziekenhuis zoals:
Foto’s Je zult maar weinig tijd hebben met je kindje, dus alle herinneringen die je kunt vastleggen, bieden troost. Soms maken de verpleegkundigen foto’s of heeft het ziekenhuis fotografen die langs komen. Neem ook zelf je fototoestel mee, zodat je ook zelf foto’s kunt maken. Er zijn twee stichtingen in Nederland die geheel vrijwillig foto’s komen maken van jullie met je kindje. Maak zo snel mogelijk een afspraak met Stichting Make a Memory of Stichting Still. Zij komen in het ziekenhuis of thuis langs. |
Kraamzorg inschakelen?
Een kraamhulp kan van enorme waarde zijn. Zij kan praktische, fysieke en emotionele ondersteuning bieden aan het gezin. Denk aan de fysieke zorg voor moeder of huishoudelijke taken. Ze zorgt ervoor dat ouders aan hun rust en aan hun verdriet toekomen, vangen eventuele andere kinderen in het gezin mee op en ondersteunen de ouders daar waar nodig is. |
Aangifte doen?
Onder de 24 weken zwangerschap ben je niet verplicht om je kindje aan te geven, dit mag wel. Je hebt dan enkel verklaring van overlijden nodig. Deze krijg je van de arts uit het ziekenhuis. Als je aangifte doet en als je je baby < 24 weken, zelf wil laten begraven of cremeren (dus niet via het ziekenhuis) heb je ook deze verklaring van overlijden nodig. In sommige gevallen krijg je van de gemeente het verlof tot begraven of cremeren mee. Maar dit is niet verplicht. Onder de 24 weken kun je je kindje dus met een ‘verklaring van overlijden’ van de arts of het ‘verlof tot begraven of cremeren’, begraven of cremeren. Wil je geen aangifte doen of dit pas later doen dan kun je ook enkel met de zogenaamde: Verklaring van Overlijden je kindje laten begraven of cremeren. Let op: dit geldt alleen als je kindje jonger is dan 24 weken zwangerschap, is je kindje ouder of heeft hij of zij na de bevalling langer dan 24 uur geleefd dan is de zogenaamde Wet op Lijkbezorging van toepassing en ben je verplicht om aangifte bij de gemeente te doen en om een verlof tot begraven of cremeren aan te vragen. Veel ouders doen de aangifte zelf. Wij raden dit ook aan, omdat het in onze ogen een belangrijke rouwtaak is voor ouders. Bij het doen van de aangifte, komt de harde werkelijkheid binnen. Dit is een belangrijk onderdeel, in het rouwproces. Maar je geeft als ouder ook erkenning aan je kind. Je kindje met zijn of haar mooie naam mag genoemd worden. Zoon of dochter van…Vaak merk je naast het verdriet, gevoelens van trots. Dit kindje hoort voortaan bij jullie als ouders. Maak een afspraak of vraag een familielid of vriend om dit te doen. Bij voorkeur telefonisch zodat je kunt uitleggen waarvoor je een afspraak maakt. Vraag om een afspraak achter gesloten deuren zodat je je niet aan de balie hoeft te melden. Wie mogen aangifte doen? ● Eén van de ouders ● Een uitvaartverzorger ● Iemand die bij de geboorte aanwezig was, bijvoorbeeld een vriend of familielid ● Medewerkers van het ziekenhuis. Heeft het kindje nog geleefd? Als je kindje voor 24 weken zwangerschap wordt geboren, maar nog 24 uur of langer leeft, dan geldt dezelfde wet- en regelgeving als voor kindjes die na 24 weken zwangerschap worden geboren (begraaf-/crematieplicht) Wat neem je mee naar de afspraak? 1. Geldig identiteitsbewijs van degene die aangifte doet 2. Verklaring van overlijden, afgegeven door de behandelend arts 3. B-enveloppe met daarin gegevens van de arts over de doodsoorzaak voor het CBS Houd er rekening mee dat er kosten verbonden zijn aan de aangifte. Je krijgt een verlof tot begraven of cremeren mee naar huis. Dit is een belangrijk document, zonder deze papieren mag een persoon niet begraven of gecremeerd worden. |
Geboortekaartje maken, aanpassen of bestellen? |
Mandje of Kistje uitzoeken. Dit kun je zelf doen of samen met de uitvaartbegeleiders. |
Herinneringen maken:
Doe de dingen die je zo graag met je kindje had willen doen, denk aan samen door het huis lopen, je omgeving kennis laten maken met je kindje, voorlezen, liedjes zingen en dat soort dingen. Neem de tijd om naar je kindje te kijken en vast te houden. |
Uitvaart
|
Zorg uit het ziekenhuis
De zorg in het ziekenhuis is meestal goed en fijn, met goede zorg en liefdevolle aandacht. Maar daarna ga je naar huis, met je overleden baby of met lege handen… en hoe dan verder? Wij kunnen ouders begeleiden vanaf het moment dat ouders slecht nieuws krijgen Door goed naar hun verhaal te luisteren en vragen te stellen, voeren we vaak moeilijke, maar waardevolle gesprekken. Wij bieden meer dan alleen het verzorgen van de uitvaart. W Vanuit onze eigen en onze professionele ervaring kunnen we adviseren en helpen we bij vragen zoals “hoe vertel ik dit mijn zoontje van 2?”. Ook na de uitvaart houdt onze zorg nog niet op. We gaan na een aantal weken terug naar ouders om samen met hen te kijken hoe het dan met ze gaat en hoe zij terugkijken op de afgelopen periode. Omdat we weten hoe belangrijk goede nazorg is en hoe fijn het kan zijn om met andere ouders te kunnen praten die ook hun baby zijn verloren, organiseren we een aantal keer per jaar een wandeling, een lotgenotenmiddag en wereldlichtjesdag. Dit blijken iedere keer weer waardevolle dagen te zijn voor ouders.
Lees hier over moeders die ervoor ‘kozen’ om de bevalling af te breken of om de bevalling uit te dagen.