Ik had nooit gedacht dat ik haar nog een laatste keer vast zou mogen houden. Na bijna vier maanden kon ik haar toch nog één keer heel dicht bij me voelen, haar strelen en samen met haar zusje in ons huis hebben. Wat ben ik dankbaar voor dit mooie cadeau van haar. Het afscheid wat volgde was zwaar, maar ik ben heel blij dat we alles zelf hebben kunnen doen. Die laatste dag waren we met z’n vieren, weer even compleet.
Een te vroeg begin
Na een zwangerschap van 24 weken en 4 dagen werden onze tweelingmeisjes veel te vroeg geboren. Ze waren zó klein, zó kwetsbaar, maar ook zó mooi en zó vol levenslust. De eerste week overheerste er bij ons vooral het ongeloof dat ze er echt nu al waren en spanning over een onzekere ziekenhuisperiode. Er was ons verteld dat de kansen op overlijden en complicaties groot zijn bij deze termijn, maar toch voelde we aan alles dat we met z’n vieren op een dag het ziekenhuis zouden verlaten. Helaas bleek dit niet onze werkelijkheid te zijn.
Na 3 weken kregen we het moeilijkste gesprek ooit met onze vaste kinderarts. Noa* zou vanwege zuurstoftekort door haar onrijpe longen geen menswaardig leven meer kunnen leiden. We schrokken enorm van dit bericht en ergens konden we ons er nog niet direct bij neerleggen. Toen uit de second opinion bleek dat haar wereld echt onmogelijk klein en moeilijk zou gaan worden en we tegelijkertijd aan haar zagen dat ze steeds meer pijn begon te hebben, moesten we ons neerleggen bij de situatie. We waren intens verdrietig en zijn de laatste dagen zoveel als mogelijk bij haar geweest.
Na haar overlijden hielden we een kleine herdenkingsbijeenkomst en erna lieten we Noa* achter in het mortuarium van het ziekenhuis. Omdat zij één van een tweeling was en haar zusje Eline nog in kritieke toestand in het ziekenhuis lag, mochten we de begrafenis uitstellen. Mijn belangrijkste reden was omdat ik ze, mocht het nachtmerrie scenario uitkomen dat ze beiden zouden komen te overlijden, heel graag samen zou willen begraven.
Eindelijk naar huis
In de weken na haar overlijden was onze focus puur bij Eline en was er weinig ruimte voor het verdriet. Natuurlijk was het er wel elke dag, maar het lukte vrij goed om het naar de achtergrond te verschuiven zodat we op de been konden blijven tijdens de intense ziekenhuisperiode van Eline. Pas nadat Eline thuis was gekomen, na vier maanden in het ziekenhuis te hebben gelegen, kwam er ruimte in ons hoofd voor het definitieve afscheid van Noa*. Het klopte gewoon totaal niet meer dat zij daar nog lag en wij met z’n drieën thuis waren. Zij moest nu ook naar huis.
Omdat we toentertijd nog volledig in onze overlevingsmodus zaten en we compleet overprikkeld en angstig, hebben we besloten de begrafenis van Noa* als gezin te doen. Alleen wij en Eline, verder niemand. We hadden met de herdenkingsdienst onze familie en vrienden de gelegenheid gegeven om Noa* te zien en afscheid van haar te nemen en nu wilden we alles echt volledig zelf en samen doen. Zoals we de periode in het ziekenhuis ook met z’n vieren waren geweest. Ik besef me achteraf dat ik met name de opa’s en oma’s hier verdriet mee heb gedaan, maar als er iets is dat ik geleerd heb uit deze periode, is het dat we in alles ons hart moeten volgen. Het belangrijkste was dat het voor ons goed moest voelen en daarom wilde we het ook helemaal op onze manier doen. Gelukkig is dat een besluit waar ik nog steeds volledig achter sta.
Lees ook het verhaal van Harriët, die haar hart volgend en haar overleden zoontje de hele afscheidsdienst heeft vastgehouden.
Het definitieve afscheid
Op de dag van de begrafenis is Dylan haar gaan ophalen uit het mortuarium bij het ziekenhuis en bracht hij haar thuis. Ik wachtte daar met Eline en ik had me op dat moment voorgenomen dat hoe erg ze er na al die tijd ook uit zou zien, ik móest haar nog één keer zien. Ik wist dat ze me dat vanuit het ziekenhuis waarschijnlijk zouden afgeraden, het trok zó sterk aan me dat dat me niets kon schelen.
Tegen alle verwachtingen in hadden ze in het mortuarium tegen Dylan gezegd dat ze er nog steeds heel mooi uitzag en dat ze zelf ook verbaasd waren gezien de tijd die er inmiddels verstreken was sinds haar overlijden. Ik heb dit altijd als een enorm mooi laatste cadeau van haar gezien, dat wij haar nog één keer konden zien en vasthouden was zó ontzettend waardevol! Daardoor hebben we nu ook foto’s met z’n vieren in ons eigen huis.
De begrafenisonderneemster was een ontzettend lieve vrouw die ook onze wens om volledig op de achtergrond aanwezig te zijn respecteerde. Ze regelde alles en begeleide ons tot we bij het grafje aankwamen. Erna nam ze gepaste afstand en gaf ons de ruimte om de rest op onze eigen manier te doen.
Het was moeilijk om die keer met haar over de begraafplaats te lopen en haar met haar kistje neer te zetten bij een groot diep gapend gat. Was het echt de bedoeling dat we haar daar zouden achterlaten? Onmenselijk… We hebben voor haar gezongen, nog een laatste keer geknuffeld en kusjes gegeven en toen was het echt zover. We hebben haar kistje samen in het gat gelegd en Dylan heeft zelf het graf helemaal afgedekt met aarde. Toen hij de eerste schep aarde op haar kistje liet vallen brak hij. Beide waren we compleet in tranen, maar we voelden ook dat we dit echt zelf moesten doen. Ook al was het zwaar het was ons kind.
Die planken rondom het graf, de berg aarde ernaast, het laten zakken van het kistje, de aarde erop, het zijn beelden die in mijn geheugen staan gegrift. Ik ben voor een aantal van die beelden ook specifiek behandeld via EMDR om de emotie meer los te koppelen van de gebeurtenis zodat ik er zonder angst en stressgevoelens naar kon kijken. Als ik er nu aan denk voel ik het verdriet heel sterk naar boven komen en dat is goed, dat blijft altijd. Maar de ergste pijn is er vanaf, anders kan je niet verder, dan blijf je vastzitten in angstbeelden van het verleden.
Terugkijkend ben ik enorm blij dat we het samen op deze manier hebben gedaan. Ik ben blij dat we haar tot op het allerlaatst al onze liefde en toewijding hebben kunnen geven én dat Eline er in de maxi-cosi bij was om dit samen met ons te doen. Als gezin, voor altijd met één kanjer in de hemel en één hier bij ons op aarde.
Geschreven door: Deborah van der Mars – FB: Rouw doet Leven IG: rouwdoetleven