Jos, de vader van Michiel

Michiel overleed in 2014 op 9 november aan de gevolgen van een auto-ongeluk hij was 24 jaar oud.

Dit artikel staat in NEL #1, bestel NEL #1 of NEL #2 op NELMagazine.nl

Hoe is het nu met jullie?

‘Ja wat zal ik zeggen. Je leeft je leven maar het wordt nooit meer zoals het was. Ook al is het bijna zes jaar terug, het wordt voor mij niet makkelijker. Ik denk zelfs dat het lastiger wordt. Het gemis wordt steeds groter lijkt wel. Michiel was echt een mensenmens. Altijd geïnteresseerd in iedereen, echt een gangmaker. Gewoon een aanwezig persoon. De dagen dat ik vrij was dan belde hij altijd of ik een bakkie kwam doen. Het maakte hem niet uit of zijn huis vol met vrienden zat, hij vond het gewoon gezellig als ik kwam. Nu nog op de mooie momenten, zoals een etentje met ons gezin. Dan zie je zijn broers met z’n tweeën zitten en denk je – het klopt niet, Michiel is er niet bij. Ook al kan ik inmiddels wel weer echt genieten van die momenten, het blijft een randje houden.’

Heb je veel over Michiel gepraat na zijn overlijden?

‘Praten over een overleden kind blijft altijd een moeilijk onderwerp. In het begin kon ik het er absolúút niet over hebben. Annalies, mijn vrouw wilde er graag over praten, maar alleen al bij het woord Michiel begon ik te huilen. Als ze naar zijn foto wezen begon ik al te huilen. Als ik een bepaald nummer hoorde begon ik al te huilen Dat was gewoon echt dramatisch. Ik had geen muurtje om mee heen gebouwd, maar een blok beton. Annalies kwam daar ook niet doorheen. Op aanraden van mijn zus ben ik toen EMDR gaan doen. Dat is wel de redding voor mij en ons huwelijk geweest. Dat deed me goed. Ik kreeg veel meer rust in mijn hoofd. Ik praat er nu ook wel iets makkelijker over. Maar het liefst in eigen kring. Met andere blijft het voor mij gewoon nog heel lastig.’

Welk gevoel overheerst als je aan hem denkt?

‘Bij mij overheerst hoofdzakelijk nog steeds verdriet en kwaadheid. Ik ben gewoon nog heel kwaad dat hij ‘het’ niet af heeft kunnen maken. Ook al weet ik niet op wie ik kwaad ben. Misschien egoïstisch maar voor mijn gevoel is ons onrecht aangedaan, onrecht aan ons wereldje. We hadden het zo goed voor elkaar. We kwamen veel bij elkaar, iedereen woonde in de buurt en dat is stukgeslagen door dat ongeluk.’

Ben jij snel weer gaan werken na Michiel zijn overlijden?

‘Ja bijna na een maand alweer. Dat was achteraf veel te snel. Maar ja, het was druk Ik werk in een bakkerij en het was december, de drukste periode van het jaar. Achteraf had ik dat beter niet kunnen doen maar zo was het. Ik sta in mijn eentje aan de ene kant van de bakkerij. Daar heb ik sinds toen ook nooit meer de radio aan gehad. Ik was bang dat ik bepaalde muziek zou horen en zou moeten huilen. Michiel en ik hadden heel veel met muziek, dus dan heb je dat al snel. Die jongens aan de andere kant van de bakkerij hebben het eerste half jaar ook geen muziek aangehad. Op mijn verzoek. Ik heb ook gezegd: “laat me maar met rust”. Dan ging het wel. Officieel heb je een week verlof als je kind overlijdt, als je langer thuis wil blijven moet je in de ziektewet. Achteraf had ik mezelf langer de tijd moeten geven. Maar je weet niet op dat moment wat goed voor je is. Je hebt geen idee want je hebt het nog nooit meegemaakt.’

Met mensen over hem praten hielp jou in het begin dus nog niet, wat is voor jou wel een uitlaadklep?

‘Ik ga in mijn eentje achter mijn computer zitten en muziek draaien. We hielden heel veel van dezelfde muziek. Dan wek ik het huilen op. Dan gaat die knoop er een beetje uit. De druk van de ketel, zeg maar. Nu, na de EMDR praten we toch elke dag wel even over hem. Als we aan een bakkie zitten of zitten te eten. Hij komt altijd wel even aan bod. Het gaat nu ook natuurlijker, zonder dat het té beladen is. Maar het is wel een programma wat constant op de achtergrond blijft draaien, 24/7. Niet bewust maar het is er altijd. Bewust of onbewust draait het door. Natuurlijk zitten zijn broers ook in mijn hoofd en denk ik ook aan hun, maar Michiel zit anders in mijn hoofd. Michiel is een zwaarder programma geworden.’

Heeft het je ook dingen gebracht?

‘Nou ik ben natuurlijk heel erg trots op hem. Trots op wat hij voor elkaar heeft gekregen en ook hoeveel mensen er op zijn begrafenis waren dat is niet normaal, het hele dorp liep bijna leeg. Dat heeft hij toch bereikt in die 24 jaar. Dan ben ik er best wel trots op dat dat mijn jongen is. Ik geloof ook wel dat ik hem ooit weer tegen kom. Ik ben niet gelovig, verre van dat, maar ik kan me niet meer voorstellen dat als je dood bent dat dan alles dan klaar is. Voor Michiel geloofde ik nergens in maar na zijn dood is dat wel een beetje veranderd. Hij leefde ook alsof hij wist dat hij niet lang had. Hij haalde alles eruit wat erin zat. Hij wist precies hoe hij het wilde hebben als hij zou overlijden. Hij wilde begraven worden, niet gecremeerd. Een witte kist en een witte auto.’

De mensen eromheen, zijn vrienden bijvoorbeeld praten die nog veel over hem?

‘We merken wel dat het nu meer ontspannen wordt. Dat we vaker over hem praten zonder dat mensen schrikken van zijn naam of dat ze niet goed weten hoe ze zich moeten gedragen. Elk jaar op zijn geboortedag nodigen we zijn vriendengroep bij ons thuis uit. Je ziet nu dat de drempel lager wordt, dat ze makkelijker over hem praten. Ook naar ons toe. Michiel was gek van gekkigheid en was niet altijd een lieverdje, dus ja wat vertel je over iemand als die er niet meer is, Maar er komen meer verhalen los. Van oh weet je dit nog… Of weet je die avond nog… Ja, dat vinden wij prachtig als dat gebeurt. Sowieso dat zijn naam wordt genoemd en dat je meer informatie krijgt. Dingen die je nog niet wist. Dan merk je dat hij nog niet vergeten is dat doet ons gewoon nog heel goed. Want hij bestaat gewoon nog voor ons, hij is nog onderdeel van ons leven.’

Heb je adviezen voor andere ouders die zoiets meemaken?

‘Nou wat iedereen ook zegt, je moet uiteindelijk zelf uitvinden hoe je hier mee omgaat. Wat je hoofd ermee doet is ongrijpbaar. De ene keer gaat het zo drie weken goed, en dan plop, is het er ineens weer. Er zijn boeken over rouw volgeschreven en sommige mensen halen er wel wat uit maar uiteindelijk vind ik dat je het zelf uit moet vinden. Ik had niks aan al die boeken. Ieder mens is anders. Laat mensen de ruimte om dat zelf uit te vinden. Dat gaat met schade en schande. Vertel niet wat ze moeten. Er is geen waarheid voor. Dat maakt het heel erg lastig. De rode draad van het verlies van een kind is dat je daar 24/7 mee bezig bent om je weg in te vinden.’

Lees het verhaal van Mike, de vader van Benja hij overleed toen hij twee maanden oud was.

Lees het verhaal van Tim, de vader van Morris die geboren werd met 24 weken.